Reklama

CECHOWA SZTUKA

twórczość artystyczna prowadzona w ramach organizacji cechowej; w średniowieczu działalność artystyczną traktowano na równi z rzemiosłem i podporządkowano ogólnym przepisom cechowym, nie istniały też początkowo cechy zajmujące się wyłącznie produkcją artystyczną; produkcja artystyczna w ramach warsztatu cechowego miała charakter bezimiennej pracy zespołowej, pojęcie plagiatu było nieznane, wzory i schematy kompozycyjne rozpowszechniano za pośrednictwem wzorników; prac początkowo nie sygnowano, później oznaczano je monogramami lub gmerkami; w Polsce jeszcze w XV w. sygnowanie obrazów i rzeźb należało do rzadkości, oznaczono jedynie dzieła Wita Stwosza, Jorga Hubera i kilku snycerzy wrocławskich; odmienna była sytuacja w złotnictwie, gdzie władze miejskie wymagały sygnatur na wyrobie i przejęcia tym samym odpowiedzialności prawnej w razie nadużycia; w Polsce, w niektórych miastach wprowadzono ten zwyczaj pod koniec XV w. (w Krakowie 1475). Wynikiem takiej organizacji pracy była duża jednolitość oraz wyrównany poziom techniczny i artystyczny wyrobów, a jednocześnie pewien konserwatyzm, wzmacniany przez głównych odbiorców sz.c. - Kościół i mieszczaństwo. Pierwsze wiadomości o cechach zajmujących się wyłącznie sztuką sięgają XIII w. W Polsce największym cechem o przewadze zawodów artystycznych był powstały w XIV w. cech krakowski skupiający malarzy, złotników, szklarzy, tokarzy i stolarzy; w ślad za nim powstały podobne, m.in. w Poznaniu, Toruniu, Warszawie i Lwowie; największy rozkwit przeżywała sz.c. w XV w., gdy wraz ze zwycięstwem tendencji realistycznych ukształtowały się odrębności narodowe i regionalne; od XVI w. pogłębia się kryzys związany ze zwiększającą się konkurencją serwitorów i "partaczy"; powstawanie akademii sztuki przyspieszyło upadek sz.c.; w XVII i XVIII w. terminy "sztuka cechowa" i "rzemiosło artystyczne" stały się synonimami.

Reklama

Podobne hasła:

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama