Podbój Grecji i bliskie kontakty ze Wschodem zaowocowały w I wieku p.n.e. znaczącymi zmianami w wykształceniu, a co za tym idzie, również w mentalności i gustach społeczeństwa rzymskiego. Z drugiej strony na umysłowości ówczesnych Rzymian odbiły się trapiące późną republikę od czasów Tyberiusza i Gajusza Grakchów (trybunów lat 133 i 123 p.n.e.) wynaturzenia życia politycznego, w tym krwawe walki frakcji politycznych i powtarzające się wojny domowe (wojna ze sprzymierzeńcami, wojna Sulli z Mariuszem, Pompejusza z Cezarem). Wszystko to zaowocowało pojawieniem się w literaturze łacińskiej kilku charakterystycznych fenomenów. Najlepszą ilustracją kulturowego przełomu pozostaje twórczość neoteryków.
Literatura okresu cycerońskiego
Literatura światowa