Reklama

Waleriusz Flakkus i Syliusz Italik

Na okres Flawiuszy (mniej więcej ostatnie 3 dekady I w. n.e.) przypada– obok Stacjusza – twórczość dwu innych poetów epickich: Waleriusza Flakkusa i Syliusza Italika. O życiu pierwszego z nich, Gaiusa Valeriusa Flaccusa Balbusa Setinusa, nie wiemy praktycznie nic – przybliżoną datę powstania jego poematu Argonautica określa dedykacja dla cesarza Wespazjana, i na tym zapewne kończyłyby się nasze wiadomości, gdyby nie wzmianka retora Kwintyliana w jego datowanym na 92 r. n.e. dziele: niedawno ponieśliśmy wielką stratę w osobie Waleriusza Flakkusa. Same liczące 8 ksiąg i nie ukończone Argonautica opierają się w znacznym stopniu na hellenistycznym poemacie Apolloniusza Rodyjskiego, acz Waleriusz czyni wysiłki w kierunku usamodzielnienia swojej wersji, która w efekcie różni się od greckiej choćby psychiką bohaterów (przede wszystkim Jazona, którego wprowadza Waleriusz z powrotem na wyżyny epickiego bohaterstwa).

Reklama

Wreszcie Tiberius Catius Asconius Italicus Silius (26-101), prawnik i polityk, konsul z 68 roku i prokonsul Azji, zajmował się działalnością literacką po ustąpieniu ze sceny publicznej, przy czym, jak przystało rzymskiemu mężowi stanu, na temat swojego poematu w 17 księgach wybrał II wojnę punicką. Punica przetrwały do dziś, acz niektórzy skłonni są przypuszczać, że mamy do czynienia z dziełem nie dokończonym i że pierwotny plan zakładał ksiąg 18.

Jako epos historyczny, posiada jego poemat cechy zaskakujące: w odróżnieniu od Lukana, który dla dobra historycznej narracji usunął bogów z pól Farsalos, Syliusz w pełni wykorzystuje ten homerycki element i w XVII księdze osobista interwencja Junony ratuje Hannibala z rąk Scypiona (innym bezpośrednim nawiązaniem do Iliady jest scena pożegnania punickiego wodza z Imilce w księdze I). Charakterystyczne zresztą, że postać arcywroga dominuje nad całym poematem – on jeden występuje w nim od początku do końca, uparcie sprzeciwiając się Przeznaczeniu, w czym wspiera go zawsze nieprzyjazna Rzymowi Junona (kolejne nawiązanie, tym razem do Wergiliusza). Naprzeciw niego stoi grupa bohaterskich Rzymian, z Fabiuszem i Scypionem (Starszym) na czele. Zgodnie z homerycką (i wergiliuszową) tradycją jeden z bohaterów (tu Scypion) schodzi do podziemi, mamy również w poemacie nawiązania do sławnego wyboru Heraklesa pomiędzy Cnotą a Przyjemnością. Syliusza charakteryzuje preferencja dla tradycyjnych cnót rzymskich, ze szczególnym naciskiem na wytrwałość, a homerycki rozmach poematu ustępuje niekiedy bardziej wysublimowanym gustom i zamiłowaniu do aleksandryjskiej varietas.

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama