fright illness

choroba spowodowana strachem, zaburzenie poznane w Iranie. Badacze H. i M. Good często spotykali się tam z pojęciem narahat, oznaczającym niepokój, zdenerwowanie, strapienie. Może to wiązać się z ogólnym złym samopoczuciem, osłabieniem nerwowym, kłopotami w życiu uczuciowym i seksualnym. Jako przyczynę tego stanu podaje się rzucanie uroków, działanie złych duchów. Badacze zbierali materiały o f.i. w Marrakeszu w latach 1972-74. Choroba jest wywołana przez strach, przerażenie. W Iranie przyjmuje się, że nagłe przestraszenie kogoś może spowodować chorobę. Najczęściej taki człowiek blednie, skóra przyjmuje odcień żółtawy, pojawia się gorączka, nerwowość, drżenie, bicie serca, zez, paraliż, a nawet obłęd. Jako przykład może służyć historia 23-letniego studenta Alego, który był izolowany od swego środowiska. Odczuwał bóle w plecach. Lekarze rozpoznali chorobę nerek i zalecili operację. Przed operacją Ali poprosił matkę o przybycie do szpitala. Po udanej operacji pojawiły się u niego dziwne objawy: cierpiał na bezsenność, był podniecony, znieważał matkę i przyjaciół, miał różne obsesje seksualne. Po tygodniu zaburzenia nie ustąpiły. Wykonano drugą operację nerek. Mimo udanego wyniku, pojawiły się podobne objawy. Lekarze stwierdzili, że negatywny wpływ na pacjenta wywarła jego matka, która opiekowała się nim w szpitalu, spała w tym samym pokoju. Matka wywoływała u syna strach przed zagrożeniem życia i wyizolowaniem się. Dla Irańczyków nagłe niebezpieczeństwo, strata, wyizolowanie wywierają ujemny wpływ na zdrowie i dlatego chroni się osoby przebywające od wielu lat daleko od domu rodzinnego przed złymi wiadomościami. Wśród chorych na zespół f.i. 34% stanowią dzieci, 32% młodzież i tyle samo kobiety. Choroba jest leczona metodami tradycyjnymi przez duchownych.