Reklama

Castorp Hans

Bohater powieści Tomasza Manna Czarodziejska góra

Hans Castorp pochodzi z patrycjuszowskiej rodziny hamburskiej. Po śmierci rodziców chłopca wychowywał najpierw dziadek, a po jego śmierci - wuj, konsul Tienappel. Hans kończy studia inżynieryjne na politechnice w Hamburgu, gdzie zamierza rozpocząć praktykę w jednej z tamtejszych stoczni. Przedtem jednak udaje się do Davos w odwiedziny do przebywającego na kuracji kuzyna. Gdy po kilkutygodniowym pobycie także u niego zostaje wykryty zalążek choroby płuc, zauroczony atmosferą panującą w sanatorium "Berghof", pozostaje w nim przez siedem lat, gładko wchodząc w rolę pacjenta.

Reklama

Leżakuje w przepisanych porach, mierzy regularnie temperaturę i chadza z kuzynem na długie spacery. Czarodziejska góra, odizolowany od "niziny" świat sanatorium, staje się dlań miejscem edukacji. Castorp doświadcza spowolnienia upływu czasu, zaznajamia się z duchowymi prądami epoki (zwłaszcza przysłuchując się gwałtownym sporom Naphty i Settembriniego), a także poznaje, czym jest miłość (pod wpływem uczucia do pięknej kuracjuszki Kławdii Chauchat), choroba i śmierć. W chwili przybycia do sanatorium Hans Castorp jest młodzieńcem o naturze prostej i nieskomplikowanej, nie zaprzątającym sobie głowy egzystencjalnymi pytaniami. W górskim sanatorium oswaja się ze śmiercią i kruchością ludzkiego życia, zaczynają go fascynować przemijanie i choroba.

Początkowo silny wpływ wywiera nań włoski pisarz i humanista Settembrini, który pełni wobec młodzieńca rolę nauczyciela i duchowego przewodnika. Na balu karnawałowym Castorpowi udaje się zbliżyć do Kławdii Chauchat i wyznać jej miłość i fascynację jej osobą. Kławdia wyjeżdża niebawem w rodzinne strony, zaś stosunki Castorpa z Settembrinim ulegają ochłodzeniu. Wiosną poznaje - za pośrednictwem Włocha - Leona Naphtę, który wywiera nań silny wpływ intelektualny, stając się niejako jego nowym preceptorem. Przysłuchując się niekończącym się sporom światopoglądowym Settembriniego i Naphty i po trosze w nich uczestnicząc, Castorp stara się w nich odnaleźć naukę i odpowiedź na nurtujące go pytania, m.in. o sens życia i śmierci oraz o doczesność i transcendencję.

Kuzyn Joachim opuszcza na własną prośbę sanatorium, aby powrócić do służby wojskowej. W czasie jego nieobecności (zimą, niemal dwa lata po przyjeździe do Davos) Castorp doznaje podczas samotnej wycieczki w góry objawienia, w którym nawiedzają go majaczenia i symboliczne obrazy ludzkiej radości i cierpienia, nieokiełznanej siły życia i potęgi śmierci. Latem powraca do sanatorium Joachim, gdzie - wycieńczony postępującą gruźlicą - umiera po kilku miesiącach. Smutek Hansa rozwiewa powrót Kławdii Chauchat, która przybywa do "Berghofu" w towarzystwie Pietera Peeperkorna. W Hansie odżywa dawne uczucie do pięknej Kławdii i jednocześnie fascynuje go osobowość i niezwykła, witalna aura, jaką roztacza wokół siebie jej kochanek.

Między Castorpem i Peeperkornem powstaje przyjacielska, ojcowsko-synowska relacja. Fascynacja opartym na intuicji światopoglądem i sposobem życia starszego przyjaciela osłabia na jakiś czas wpływy Settembriniego i Naphty. Po spektakularnym samobójstwie Peeperkorna Castorp zaczyna się interesować spirytyzmem i praktykami okultystycznymi, co ma mu za złe racjonalistyczny Settembrini. Samobójcza śmierć Naphty oraz wybuch pierwszej wojny światowej kończą proces edukacji intelektualnej i emocjonalnej Hansa Castorpa, który prosto z sanatorium wyrusza na front.

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama