Reklama

Donissan, ksiądz

Bohater powieści Georgesa Bernanosa Pod słońcem szatana.

Przez narratora nazywany świętym, doświadcza na sobie prawdy, także za sprawą innych kapłanów, że w świecie tak czujących i myślących zwierząt nie ma miejsca dla świętego albo trzeba weń wmówić obłęd. Przez całe życie zmaga się z szatanem, ale świadectwa jego bezpośredniej obecności wyzwalają w duszy kapłana nie temperament inkwizytora, lecz pragnienie bycia jak najbliżej Boga. W młodości przeżywa zwątpienie we własną przydatność jako księdza. Spotkawszy na swej drodze ➞ Mouchette, dziewczynę mającą na sumieniu najcięższe grzechy, zbuntowaną i dumną ze swej postawy, w proroczym jasnowidzeniu mówi z nią o jej występkach. 

Reklama

Ton współczucia - nie potępienia - w tej rozmowie popycha Mouchette do samobójstwa, które ma być zarówno pokutą, jak i wyzwoleniem się od zła. Ku zgorszeniu wszystkich Donissan przybywa do domu konającej dziewczyny i - wbrew woli jej ojca ateisty - zanosi umierającą "grzesznicę" do pobliskiego kościoła. Kilka lat później, już jako proboszcz Lumbres, czczony przez parafian za świętość (w którą sam nie wierzy), przeżywa dramatyczne doświadczenie: klęską kończy się jego rozpaczliwa próba wskrzeszenia zmarłego synka miejscowego nauczyciela. 

Traumatyczność doświadczenia pogłębia fakt, że i księdzu, i matce zmarłego wydaje się, że dziecko na chwilę ożyło. Przekonywany przez proboszcza z sąsiedniej parafii, że jest tylko chory, do końca zmaga się z dręczącymi go wątpliwościami, by ostatecznie umrzeć nagle -  zgodnie z diagnozą kolegi kapłana - na atak serca w konfesjonale, gdzie oczekuje potrzebujących pomocy grzeszników. Jego ciało zostaje przypadkowo odnalezione przez wybitnego pisarza, który przybył do parafii dla odegrania roli nawróconego, sądził bowiem, że bycie świątkiem, jest życiem słodkim i pełnym spokoju. W roli księdza Donissana wystąpił Gérard Depardieu w nagrodzonej Złotą Palmą w Cannes ekranizacji Maurice Pialata z 1987 r.

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama