Bohater noweli Mendel Gdański Marii Konopnickiej.
Żyd, introligator, wdowiec, który opiekuje się dziesięcioletnim wnukiem, synem córki Liji. Czuje się Polakiem i patriotą, częścią ulicy i miasta, w którym żyje. Jest pobożny, świętuje szabas i modli się. Cieszy się szacunkiem proboszcza. Usiłuje nauczyć wnuka poszanowania dla tradycji żydowskiej i dumy z powodu bycia Żydem.
W czasie rozmowy z zegarmistrzem, zapowiadającym pogrom Żydów, przeciwstawia się nietolerancji na tle narodowościowym i dowodzi braterstwa Żydów i Polaków, czyniąc aluzje do powstania styczniowego. Broni Żydów przed oskarżeniami o chciwość. Podczas pogromu antysemickiego odmawia wyparcia się wiary i postawienia w oknie krzyża, co miało ochronić jego dom przed prześladowcami.
Zostaje uratowany z opresji przez sąsiada, studenta-katolika, który staje na drodze motłochowi i zasłania sobą Żyda. Po pogromie nie może się otrząsnąć.