Reklama

Zawistowska Zofia z d. Biegańska

Bohaterka powieści Williama Styrona Wybór Zofii.

Piękna trzydziestoparoletnia Polka, urodzona i wychowana w Krakowie. Otrzymała bardzo staranne wychowanie - zna kilka języków obcych, doskonale gra na fortepianie. Po zakończeniu II wojny światowej zamieszkała w Nowym Jorku, na Brooklinie. W burzliwym związku z Natanem ➞ Landauem z pokorą i cierpliwością znosi jego nasilające się ataki paranoi. Pewnego wieczoru, czekając na powrót Natana, w rozmowie z sąsiadem Stingo, przyjacielem domu, próbuje wytłumaczyć jemu (sobie?) powody, dla których pozostanie z Natanem do końca. Jest córką profesora prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, nastawionego proniemiecko wojującego antysemity. Jej ojciec - jeszcze przed wybuchem II wojny światowej - wygłosił wykład, w którym zdecydowanie opowiadał się za "ostatecznym rozwiązaniem" kwestii żydowskiej. Wyszła za mąż za Kazimierza Zawistowskiego, asystenta ojca, urodziła dwoje dzieci: Ewę i Janka. 

Reklama

Proniemieckie sympatie nie uchroniły rodziny Biegańskich i Zawistowskich przed zagładą. Ojciec i mąż Zofii zginęli z rąk nazistów, ona z dziećmi została wywieziona do Auschwitz. Podczas selekcji na rampie zmuszona jest przez niemieckiego oficera do dokonania   wyboru: może  zatrzymać (a więc zachować przy życiu) tylko jedno dziecko. Dlaczego wydała na śmierć Ewę - to pytanie dręczy ją przez resztę życia. Rozdzielona z Jankiem w obozie robi wszystko, co w jej mocy, by zachować syna przy życiu; podejmuje próbę zbliżenia się do komendanta obozu Rudolfa Hoessa. Wszystko na próżno. Obóz przeżywa tylko ona. Po wyzwoleniu trafia poprzez Szwecję do Stanów Zjednoczonych.

Warunki, w jakich żyła w obozie, dają o sobie znać - popada w  ciężką anemię, z której leczy ją brat Natana. Związek z Natanem traktuje jako swoistą ekspiację. Bez sprzeciwu przyjmuje z rąk kochanka truciznę. Powieść (wyd. 1979) wzbudziła pewne kontrowersje w Polsce (szczególnie temat wykładu prof. Biegańskiego wygłoszonego kilka lat przed konferencją w Wannsee w styczniu 1942 r. wzbudził wiele emocji). Jej ekranizacja w reżyserii Alana J. Pakuli (1982) została obsypana nagrodami: za główną rolę Meryl Streep została uhonorowana Oscarem, Złotym Globem i nagrodami trzech najważniejszych stowarzyszeń krytyki amerykańskiej, a operator Nestor Almendros otrzymał nagrodę krytyki nowojorskiej.   

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama