(łac. foederatio– sprzymierzenie) – jedna z koncepcji wysuwanych w ramach procesu integracji europejskiej jako możliwy w przyszłości model polityczny zjednoczonej Europy. Odwołuje się do formy państwa związkowego, w której państwa wchodzące w jego skład przekazują część swych suwerennych praw na szczebel ponadnarodowy. Władza jest rozdzielona między parlament i rząd federalny (centralny) oraz parlamenty i rządy krajów członkowskich. Do zastrzeżonych dla władz federalnych obszarów polityki należy polityka zagraniczna, obronna, monetarna. Państwa członkowskie dysponują autonomią polityczną. Na straży ich uprawnień stoją wyższe izby parlamentów, w których państwa członkowskie mają równe reprezentacje, sądy konstytucyjne rozstrzygające spory, specjalne procedury decyzyjne zapobiegające dominacji władz centralnych lub jednego kraju nad pozostałymi. Federacjami są takie państwa, jak: Stany Zjednoczone, Kanada, Australia, Indie, Niemcy, Austria, Szwajcaria, Belgia. F. jest formą państwa, która może zapobiegać potencjalnym konfliktom etnicznym w państwach wielonarodowych (Szwajcaria, Belgia) czy równoważyć interesy krajów poczuwających się do częściowej odrębności państwowej ze względu na tradycje historyczne, jednak również dysponujących wysokim stopniem poczucia jedności ze sobą (Niemcy, USA). Warunkiem jest dobrowolność stowarzyszenia i przekonanie o korzyściach, przykładami niepowodzenia przy odgórnej realizacji f. jest rozpad ZSRR, Jugosławii, Czechosłowacji. Zob. też Europa Regionów, Europa Ojczyzna.
- Europejska Federacja Związków Zawodowych Pracowników Rolnictwa, (ang. EFA) – jedna...
- federacja, (łac. foederatio -...
- Kaliningrad a Unia Europejska, – jeden z głównych...