seria amer. sond kosmicznych do badania ; pierwsze starty 1958 w kierunku Księżyca; nie osiągnięto celu, P. 4 minął 1959 Księżyc w odległości 60 tys. km i jako pierwsza sonda amer. wszedł na orbitę okołosłoneczną (stał się sztuczną planetoidą); P. 5-P. 9 wprowadzono 1960-68 na orbity okołosłoneczne w celu badania aktywności słonecznej i pola magnetycznego; P. 10, wysłany 2 III 1972, jako pierwszy próbnik ziemski zbliżył się 3 XII 1973 do Jowisza na odległość 132 tys. km i przesłał informacje naukowe, w tym ponad 300 obrazów planety i jej księżyców; wykorzystując pole grawitacyjne Jowisza zwiększył prędkość i opuścił Układ Słoneczny; do 17 II 1998 P. 10 był próbnikiem najbardziej oddalonym od Ziemi (obecnie jest nim Voyager 1); ostatnie sygnały odebrano w VIII 2000; P. 10 kieruje się ku gwieździe Ross 248 w gwiazdozbiorze Byka, którą minie za 30 000 lat, w związku z czym na pokładzie aparatu umieszczono tabliczkę zawierająca graficzne przesłanie (projektu C. Sagana) do ewentualnych obcych cywilizacji; P. 11, wysłany 5 IV 1973, po minięciu 1974 Jowisza zbliżył się 1 IX 1979 jako pierwszy do Saturna na odległość blisko 21 tys. km, przesyłając zdjęcia i inne dane; opuścił Układ Słoneczny; podobnie jak P. 10 ma na pokładzie tabliczkę z graficznym przesłaniem do obcych cywilizacji; P. Venus 1 i P. Venus 2 osiągnęły 1978 planetę Wenus; P. Venus 1 prowadził badania radarowe powierzchni z orbity, dostarczając informacji do pierwszej mapy planety; P. Venus 2 wysłał cztery małe próbniki atmosfery, które w trakcie opadania zbadały jej skład i przekazały dane na Ziemię.
PIONEER
Nauki ścisłe
SETI, SATURN, VOYAGER, SAGAN