białko hemowe ( hem), należące do żelazoporfiryn, pełniące funkcję barwnika oddechowego u większości organizmów zwierzęcych. Jest transporterem i dostarczycielem tlenu do tkanek, może luźno przyłączać tlen cząsteczkowy, dając formę utlenowaną - oksyhemoglobinę (krew tętnicza), oraz może tworzyć trwałe połączenia z tlenem, dając methemoglobinę. Reakcja taka jest nieodwracalna, wywołana działaniem innych związków, które wykazują większe powinowactwo do h. niż tlen, np. tlenek węgla - czad (CO). Uczestniczy również częściowo w usuwaniu dwutlenku węgla (CO2) z organizmu (karboksyhemoglobina - krew żylna), zabierając go z tkanek i przenosząc do płuc, skąd zostaje wydalony, tworząc z CO2 nietrwałe wiązania karbominowe. Rozróżniamy h. u osobników dorosłych (Hb A), występującą u wszystkich kręgowców, oraz h. płodową (Hb F), stwierdzoną w krwinkach czerwonych płodów człowieka, małp człekokształtnych, bydła i owiec. Obok h. normalnych znanych jest ok. 150 hemoglobin patologicznych m.in. Hb S - w krwinkach czerwonych sierpowatych. Zob też: anemia sierpowata.
- hemoglobina, zawierać hemoglobinę,...
- HEMOGLOBINA, Hb
- oksyhemoglobina, hemoglobina.hemoglobina.(...)