narządy występujące u samców (lub u form obojnaczych), służące do wprowadzania męskich komórek rozrodczych (plemników) do żeńskiego układu rozrodczego. U bezkręgowców n.k. występują m.in. u płazińców, obleńców, stawonogów i mięczaków. U płazińców, np. motylicy wątrobowej, w męskim układzie rozrodczym występuje umięśnione prącie, leżące wraz z pęcherzykiem nasiennym i przewodem wytryskowym we wspólnej torebce prąciowej. U obleńców, np. samców glisty świńskiej, w pobliżu przewodu wytryskowego zlokalizowane są szczecinki kopulacyjne, które w czasie kopulacji wysuwane są na zewnątrz przez otwór stekowy i wprowadzane do otworu płciowego samicy. U mięczaków, np. ślimaka winniczka, narząd kopulacyjny otwiera się do przedsionka płciowego znajdującego się przed otworem płciowym. Narząd ten połączony jest ze specjalną wicią, której wydzielina służy do łączenia plemników w spermatofory. U kręgowców n.k. występują u niektórych ryb, płazów, gadów, ptaków i ssaków. N.k. ryb chrzęstnoszkieletowych powstają z przekształconych płetw brzusznych. U ryb kostnoszkieletowych mogą tworzyć się z przekształconej płetwy ogonowej. U płazów beznogich funkcję n.k. pełni wysuwana na zewnątrz kloaka. U jaszczurek n.k. wykształcone są w postaci dwóch woreczków uwypuklanych na zewnątrz w trakcie kopulacji. U węży n.k. są również parzyste, podczas gdy dla krokodyli i żółwi charakterystyczne są n.k. nieparzyste. U przedstawicieli niektórych rzędów ptaków (m.in. strusie, blaszkodziobe) występują pojedyncze n.k. zbliżone budową do n.k. krokodyli i żółwi. N.k. ssaków zbudowane są z ciał jamistych prącia, ciał gąbczastych prącia, opuszki prącia oraz ciał gąbczastych żołędzi. N.k. otoczone są skórą i zawierają liczne naczynia krwionośne i limfatyczne oraz nerwy.
narządy występujące usamców (lub uform obojnaczych), służące do wprowadzania męskich komórek rozrodczych (plemników) do żeńskiego układu rozrodczego. Ubezkręgowców n.k. występują m.in. upłazińców, obleńców, stawonogów imięczaków. Upłazińców, np.motylicy wątrobowej, wmęskim układzie rozrodczym występuje umięśnione prącie, leżące wraz zpęcherzykiem nasiennym iprzewodem wytryskowym we wspólnej torebce prąciowej. Uobleńców, np. samców glisty świńskiej, wpobliżu przewodu wytryskowego zlokalizowane są szczecinki kopulacyjne, które wczasie kopulacji wysuwane są na zewnątrz przez otwór stekowy iwprowadzane do otworu płciowego samicy. Umięczaków, np. ślimaka winniczka, narząd kopulacyjny otwiera się do przedsionka płciowego znajdującego się przed otworem płciowym. Narząd ten połączony jest ze specjalną wicią, której wydzielina służy do łączenia plemników wspermatofory. Ukręgowców n.k. występują uniektórych ryb, płazów, gadów, ptaków issaków. N.k. ryb chrzęstnoszkieletowych powstają zprzekształconych płetw brzusznych. Uryb kostnoszkieletowych mogą tworzyć się zprzekształconej płetwy ogonowej. Upłazów beznogich funkcję n.k. pełni wysuwana na zewnątrz kloaka. U jaszczurek n.k. wykształcone są wpostaci dwóch woreczków uwypuklanych na zewnątrz wtrakcie kopulacji. U węży n.k. są również parzyste, podczas gdy dla krokodyli iżółwi charakterystyczne są n.k. nieparzyste. Uprzedstawicieli niektórych rzędów ptaków (m.in. strusie, blaszkodziobe) występują pojedyncze n.k. zbliżone budową do n.k. krokodyli iżółwi. N.k. ssaków zbudowane są zciał jamistych prącia, ciał gąbczastych prącia, opuszki prącia oraz ciał gąbczastych żołędzi. N.k. otoczone są skórą izawierają liczne naczynia krwionośne ilimfatyczne oraz nerwy.
- ODNÓŻA, , stanowiące narządy...
- PŁETWY, narządy ruchu zwierząt...
- układ rozrodczy, (układ płciowy)