(Retroviridae)
grupa wirusów zawierających genom zbudowany zRNA. Cechą wspólną r. jest zdolność do odwrotnej transkrypcji (syntezy dwuniciowego DNA na bazie RNA). R. są m.in. wirusy HIV (human immunodeficiency virus - wirus ludzkiego niedoboru odporności) wywołujące AIDS. HIV jest kulistą cząsteczką ośrednicy ok. 100 nm. RNA wirusa otoczony jest dwuwarstwowym kapsydem zbudowanym zbiałek rdzeniowych (p24 ip17). Zewnętrzną otoczkę wirusa stanowi błona białkowo-lipidowa, zabrana zkomórki przez wydostający się wirus (z tego powodu cząsteczka wirusa na swojej powierzchni może zawierać różne białka komórkowe). Genom wirusa HIV składa się zdwóch identycznych nici RNA, zawiera trzy geny wspólne dla r.: gag (którego funkcją jest kodowanie białek rdzeniowych: p6 ip7 oraz białek kapsydowych: p17 ip24), pol (koduje enzymy: odwrotną transkryptazę - synteza komplementarnej nici DNA; integrazę - połączenie prowirusa zgenomem gospodarza; proteazę - rozszczepienie białka gag iprekursora komórkowego czynnika jądrowego kB) oraz env (koduje białka otoczkowe gp120, odpowiedzialne za przyłączenie do komórki przez cząsteczkę CD4 oraz gp41, odpowiedzialny za fuzję wirusa zbłoną komórkową gospodarza iwniknięcie do wnętrza komórki). Poza tym wirus zawiera co najmniej sześć innych genów (tat, rev, nef, vif, vpu, vpr) kodujących białka regulatorowe. Geny wirusa HIV, podobnie jak iinnych r., mają charakter nieciągły, transkrypcja genów prowirusa regulowana jest przez powtarzalną sekwencję końcową (LTR), znajdującą się na obydwu niciach RNA, iprowirusowego DNA wbudowanego wgenom komórki. Otoczka wirusa pokryta jest kilkudziesięcioma wypukłościami utworzonymi przez białka gp120 (część zewnątrzbłonowa) igp41 (część wewnątrzbłonowa). Istnieje także drugi typ wirusa - HIV-2 (większość zakażeń wAfryce Zach.), nie mający genu vpu, lecz gen vpx oraz inną strukturę genów rev ienv. (Ryc. 78) Zob. też: AIDS.
- RETROWIRUSY, ( Retroviridae )
- wirus HIV, retrowirusy.
- HIV, retrowirusy.