(Sphenophytina)
podgromada zaliczana do roślin telomowych (Telomophyta), obejmująca rośliny wwiększości wymarłe, współcześnie reprezentowana przez jeden rodzaj, skrzyp (Equisetum) reprezentowany wPolsce przez dziewięć gatunków. S. charakteryzują się długimi podziemnymi kłączami inadziemnymi pędami, zróżnicowanymi na zielone pędy płonne (wegetatywne, asymilacyjne) ipędy zarodnikowe zakończone sporofilostanami zbudowanymi zzarodni, wktórych wytwarzane są haploidalne mejospory. Zmejospor rozwijają się niewielkie naziemne przedrośla (gametofity), zróżnicowane na przedrośla męskie iżeńskie. Wprzedroślach męskich (mniejszych) rozwijają się plemnie zwielowiciowymi plemnikami, awżeńskich rodnie zkomórkami jajowymi. Zzapłodnionej zygoty rozwija się sporofit. Łodyga s. zbudowana jest zdługich międzywęźli, krótkich węzłów iliści łuskowatego kształtu. Ściany komórkowe s. są wysycone krzemionką.