kilkuetapowy proces rozwoju plemnika zpierwotnej komórki płciowej. Etap pierwszy - prespermatogeneza - zachodzi we wczesnej fazie rozwoju zarodkowego. Część pierwotnych komórek płciowych przekształca się wspermatogonia płodowe, które ulegają degeneracji. Reszta
pozostaje wspoczynku wstanie zw. prespermatogonialnym. Prespermatogoniaprzechodzą dwie fazy podziałów: pierwszy - bezpośrednio po narodzeniu, drugi - na początku dojrzewania płciowego. Zostatniego pokolenia prespermatogonii, wkanalikach nasiennych jąder, tworzą się spermatogonia. Od wytworzenia spermatogonii następuje drugi etap s. - spermatogoniogeneza. Wtym okresie zachodzą dwa odrębne procesy: odnawiania iróżnicowania komórek macierzystych. Wprocesie spermatogoniogenezy komórki przechodzą podziały mitotyczne. Kolejne pokolenia spermatogonii człowieka (ich ilość jest różna uróżnych grup zwierząt, np. ugupika Poecilia reticulata obserwowano 14 pokoleń) nazwano A0 (lub AS), A1, A2, A3, A4, Im (spermatogonie pośrednie) oraz B. Spermatogonie linii Anazywa się odnawiającymi komórkami macierzystymi, gdyż biorą udział wodnawianiu linii macierzystej. Ze spermatogonii B wwyniku mejozy powstają spermatocyty Irzędu. Po zakończeniu mitozy spermatogonii B rozpoczyna się trzeci etap s. - spermatocytogeneza, wktórej zachodzi mejoza. Spermatocyty Irzędu wchodzą wprofazę pierwszego podziału mejotycznego, wstanie tym pozostają stosunkowo długo. Po zakończeniu profazy pierwszego podziału redukcyjnego dalsze etapy przebiegają szybko - powstaje spermatocyt II rzędu, zhaploidalną liczbą chromosomów (n) ipodwójną ilością DNA (2C-DNA). Spermatocyty II rzędu przechodzą drugi podział redukcyjny, tworząc haploidalne spermatydy. Proces przekształcania się spermatydy wplemnik (czwarty etap s.) nazywa się spermiogenezą. Spermatyda jest kulistą komórką, zawierającą normalnie wykształcone jądro, aparat Golgiego, mitochondria, centrosom ilizosomy. Aparat Golgiego wytwarza akrosom, centrosom dzieli się na dwie centriole, chromatyna wjądrze ulega znacznemu zagęszczeniu, tworzy się witka, cytoplazma spermatydy wraz zorganellami nie wchodzącymi wskład plemnika zsuwa się zjądra komórkowego, akrosomu iwitki, tworząc tzw. cytoplazmę resztkową, odpadającą wprocesie dojrzewania plemnika. (Ryc. 84)
- SPERMATOGENEZA, proces powstawania u...
- prespermatogonia, spermatogeneza.
- cytoplazma resztkowa, spermatogeneza.