zbudowany zkomórek iwłókien nerwowych układ zapewniający bezkręgowcom kontakt ze środowiskiem zewnętrznym oraz koordynację działań narządów wewnętrznych. Stopień rozwoju u.n.b. jest związany zpozycją systematyczną iewolucyjnym zaawansowaniem rozwoju danej grupy. Pierwsze formy u.n.b. występują u orzęsków (Ciliata) należących do pierwotniaków (Protozoa). Posiadają one wyodrębnione wewnątrzkomórkowe włókniste struktury, tworzące tzw. układ neuromotoryczny, który zapewnia koordynację pracy rzęsek. Ze względu na tendencję do barwienia się solami srebra układ neuromotoryczny zw. jest też układem srebrochłonnym. Ugąbek występują
tylko pojedyncze komórki nerwowe działające niezależnie od siebie inie tworzące układu nerwowego. Polipy jamochłonów (Coelenterata) posiadają siatkowaty (rozproszony) układ nerwowy, złożony zrozrzuconych wciele komórek nerwowych połaczonych wypustkami. Umeduz występuje pierścień nerwowy umieszczony wewnątrz brzegów parasola. Układ nerwowy płazińców (Platyhelminthes), obleńców (Nemathelminthes) iprymitywnych mięczaków (Mollusca) ma postać parzystego zwoju nerwowego, zw. zwojem mózgowym, położonego wprzedniej części ciała, oraz dwóch lub większej liczby pni nerwowych połączonych poprzecznymi spoidłami. Jest to układ nerwowy taśmowaty. Układ nerwowy pierścienic tworzy duże zwoje mózgowe położone nad przełykiem ipołączone obrączką okołoprzełykową. Na stronie brzusznej obrączka łączy się zdwoma pniami podłużnymi biegnącymi wzdłuż całego ciała. Wewnątrz każdego zsegmentów ciała pnie tworzą parę zwojów połączonych poprzeczkami. Ze względu na swą charakterystyczną postać układ ten nosi nazwę drabinkowego układu nerwowego. Układ nerwowy mięczaków istawonogów charakteryzuje podobna budowa. Ze względu na daleko posunięte zmiany metamerii ciała obserwuje się wnim znaczne modyfikacje, które polegają najczęściej na zbliżeniu pni izlewaniu się zwojów należących do poszczególnych segmentów. Stawonogi iwyższe mięczaki charakteryzuje wyraźna centralizacja układu nerwowego. Jest ona szczególnie silna ugłowonogów. Wszystkie ich zwoje nerwowe zlewają się wpojedynczy zwój mózgowy, wktórym wyróżnicowują się ośrodki koordynujące funkcjonowanie poszczególnych narządów. U bezczaszkowców (Acrania) centralny układ nerwowy złożony jest zcewki nerwowej leżącej po grzbietowej stronie ciała, której przednia część posiada rozszerzenie, zw. pęcherzykiem mózgowym. Od cewki nerwowej odchodzą segmentalne gałązki nerwów obwodowych.
- układ nerwowy, układ narządów odbierający...
- NERWOWY, SYNONIM: wrażliwy,...
- pień nerwowy, układ nerwowy bezkręgowców.(...)