jedna z podstawowych zasad wymiaru sprawiedliwości, zgodnie z którą sędziowie przy rozstrzyganiu spraw podlegają wyłącznie ustawom. Oznacza to, że w czasie procesu sędzia orzeka tylko na podst. przepisów prawa i własnego sumienia oraz że jakikolwiek organ państwa, instytucja, organizacja lub osoba nie może w tym zakresie wiązać go żadnymi zaleceniami czy instrukcjami. Dlatego sędziemu nie wolno należeć do partii politycznej, związków zawodowych lub prowadzić działalności publicznej sprzecznej z tą zasadą. Zgodnie z Konstytucją RP n.s. gwarantują: immunitet sędziowski - sędzia nie może bez zgody sądu być pociągnięty do odpowiedzialności karnej ani pozbawiony wolności, zatrzymany lub aresztowany (z wyjątkiem ujęcia go podczas popełniania przestępstwa); nieusuwalność sędziów ze stanowisk - nie mogą być zwolnieni z urzędu ani zawieszeni w urzędowaniu; zakaz przenoszenia lub powoływania na inne stanowisko - wbrew ich woli nie można ich przenieść na inne miejsce służbowe lub inne stanowisko. Gwarancją szczególną jest natomiast powoływanie sędziów przez Prezydenta RP na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa na okres bezterminowy.
- POLSKA. USTRÓJ POLITYCZNY. WŁADZA SĄDOWNICZA, sprawują ją w Polsce:...
- sędzia, osoba sądząca sprawy...