system rządów,
w którym, zgodnie z koncepcją podziału władz, parlament odgrywa rolę ustawodawcy i sprawuje kontrolę nad rządem. Współ. ukształtowała się przewaga parlamentu nad rządem lub gabinetu nad parlamentem. Stąd wyróżnia się systemy rządów parlamentarnych: parlamentarno--gabinetowy (w wielu krajach eur.), i gabinetowo-parlamentarny (W. Brytania). W systemie parlamentarnym legislatywa wyłaniana jest w drodze wyborów powszechnych i ma decydujący wpływ na proces tworzenia rządu. Głowa państwa (prez., król) powołuje premiera, a na jego wniosek innych członków rządu. Premier musi uzyskać poparcie większości parlamentu. Zazwyczaj jest on przedstawicielem partii, która zdobyła największą liczbę miejsc w parlamencie. Głowa państwa nie jest polit. odpowiedzialna za swoją działalność, ale wraz
z członkami rządu ponosi odpowiedzialność konstytucyjną. Ponadto premier (jak to jest w W. Brytanii) może zaproponować królowej rozwiązanie izby niższej parlamentu (Izba Gmin). W praktyce rząd może zawsze doprowadzić do rozwiązania parlamentu po to, aby rozpisać wybory w czasie dla swojej partii najbardziej korzystnym. Wskazuje to na przewagę gabinetu nad parlamentem. Odmienny system jest w Szwajcarii - parlamentarno-komitetowy. Parlament jest
organem najwyższym w państwie, reprezentuje naród i wykonuje władzę
w jego imieniu. Rząd wybierany jest przez parlament; przed nim odpowiada i wykonuje jego decyzje (działa jak komitet wykonawczy).
- PARLAMENTARYZM, w państwie demokratycznym...
- LUDOWŁADZTWO, .
- parlamentarno-gabinetowy reżim, zob. parlamentaryzm...