osoba (czasami grupa osób), która dzięki swoim zdolnościom kierowniczym wywiera zdecydowany wpływ na działalność struktur polit. (np. państwo, partie polit., związki zawod.) i zachowania zbiorowości społ. Głównym celem przywódcy jest zjednanie potencjalnych zwolenników, stwarzając im nadzieję zaspokojenia ich oczekiwań. P.p. może wynikać z zajmowanego stanowiska w hierarchii władzy (np. sprawowanie wysokiego urzędu) i posiadanych przez daną osobę określonych cech i przymiotów (np. umiejętność przekonywania, mobilizowania do działania, kształtowania wizji i celów). Uznaje się jednak, że decydujący wpływ na fenomem p.p. wywiera określona sytuacja społ.-polit. (np. ostry kryzys polit., rozmiar poparcia wyborczego udzielony danej jednostce czy też podjęty przez nią charakter działań reformatorskich), która kreuje przywódcę, czyniąc go efektywnym i silnym. Współcześnie wyróżnia się 3 typy p.p.: 1. rutynowe - pozycja polityka wynika z miejsca zajmowanego przez niego w strukturze władzy, z reguły pełni odpowiedzialną funkcję w aparacie państwowym. Nie wyróżnia się jednak żadnymi szczególnymi cechami czy przymiotami; 2. integrujące - osobę taką cechuje dynamizm, innowacyjny styl działania, duże zdolności polit. Lider nie potrafi na ogół przekroczyć ram wyznaczonych przez normy konsensusu społ.; 3. promocyjne - polityk jest nie tylko twórcą np. partii polit., organizacji czy państwa, ale też jego dziełem są wszelkie przeprowadzone reformy społ., polit. czy gosp. W politologii stosowany jest również podział p.p. na demokr. i niedemokr. P.p. demokr. odnosi się do osób, które swoją pozycję osiągnęli w rezultacie wyborów. Natomiast niedemokr. p.p. dot. tych, którzy danemu społ. zostali narzuceni, ich autorytet wynika z poparcia stojącej za nimi siły (np. wojska). Tego rodzaju p.p. charakteryzują się systemy totalitarne ( totalitaryzm) i dyktatorskie ( dyktatura), w państwach faszystowskich ( faszyzm) zaś idea wodzostwa.
- NEOSLAWIZM, podstawa ideologiczna...
- PARTIA LIBERALNA, brytyjska partia polityczna...
- EKONOMIŚCI, nazwa nadana przedstawicielom...