organizacyjna forma zrzeszania się obywateli oparta na wspólnocie zawod., powstała celem reprezentowania ich interesów wobec instytucji państwa. S.z. zajmuje się także prowadzeniem doskonalenia zawod. oraz obejmuje ochroną socjalną swoich członków. Możliwość tworzenia s.z. przewiduje Konstytucja RP, zgodnie z którą jego zadaniem jest reprezentowanie osób wykonujących zawody wymagające szczególnego zaufania społ. oraz sprawowanie pieczy nad należytym ich wykonywaniem. S.z. jest organizacją przymusową tzn., że warunkiem wykonywania danego zawodu jest przynależność do określonego samorządu. W Polsce istnieje 10 s.z. - prawniczych ( adwokatów, komorników, notariuszy, radców prawnych), medycznych (lekarzy, lekarzy wetery-
narii, pielęgniarek i położnych), aptekarzy, biegłych rewidentów oraz rzeczników patentowych. Każdy s.z. ma określoną strukturę organizacyjną, jego organy powoływane są w drodze powszechnych wyborów członków danego samorządu.