(franc. semipresidentiel - półprezydencki)
jeden
z modeli ustrojowych państwa demokr. Stanowi połączenie parlamentarno-gabinetowego i prezydenckiego systemu. Powstał we Francji, za jego twórców uważa się Ch. de Gaulle'a i G. Pompidou. W s.s. prezydent jest głową państwa i zajmuje centralne miejsce w systemie organów państw. Wybierany jest
w bezpośredni sposób przez nar. w wyborach powszechnych (np. we Francji, Islandii, Portugalii). Prez. określa główne kierunki polityki wewn. i zagr. kraju, odpowiada za jego bezpieczeństwo, jest zwierzchnikiem sił zbrojnych. Do jego zadań należy także powoływanie premiera, a na jego wniosek ministrów. Rząd nie pełni funkcji doradczych wobec prez. Jednocześnie obowiązuje zasada, że gabinet i poszczególni jego członkowie ponoszą odpowiedzialność polit. przed parlamentem. W ten sposób w s.s. rząd odpowiedzialny jest zarówno przed prez., jak i parlamentem, który może ponadto uchwalić wobec niego wotum nieufności. Wzajemne stosunki między silnym prez. a rządem zależą w znacznej mierze od układu sił polit. w parlamencie, mniej zaś od zasad konst. Jeśli prez. jest liderem większościowej partii, jego pozycja jest mocna. Kiedy nie ma takiej zgodności układu sił, dochodzi do tzw. cohabitation. S.s. jest z jednej strony próbą zerwania ze złymi cechami systemu parlamentarno-gabinetowego, z drugiej zaś zachowania jego zalet. Zob. też Francji system polityczny.
- system polityczny, jedno z podst. pojęć...