(1847-1922)
franc. filozof i socjolog, działacz polit. Na podst. obserwacji ruchu związkowego stworzył własną interpretację ideologii syndykalistycznej (franc. syndicat - związek, także zawodowy), której podst. założeniem był pogląd, iż związki zawodowe odegrają decydującą rolę w walce proletariatu
z burżuazją. Swą koncepcję wyłożył w pracy Rozważania o przemocy. Uważał, że syndykaty, jako podstawowa forma organizacji klasy robotniczej, powinny doprowadzić do totalnego, rewolucyjnego przewrotu ustroju kapit., ustanawiając socjalistyczne stosunki społ., związki zawodowe miały stać się równocześnie organami władzy polit., gosp. (kierując produkcją i dystrybucją) oraz kult.-ideol. Ważnym elementem myśli S. była teza, że o gotowości do podjęcia walki rozstrzyga mit, tj. wielka irracjonalna idea, którą należy wpoić masom, aby poderwać je do czynu. S. wprawdzie uważał się za ucznia K. Marksa, jednak ostro zwalczał jego teorię państwa dyktatury proletariatu. Idee S. zyskały znaczny oddźwięk we franc. ruchu związkowym.
We Włoszech do myśli S. nawiązywał B. Mussolini, który w faszystowskim systemie korporacyjnym widział urzeczywistnienie syndykalistycznych ideałów.