zgodne, pisemne lub ustne porozumienie się (tzw. oświadczenie woli) 2 lub więcej stron (np. osób, instytucji, państw) w celu ustalenia wzajemnych praw i obowiązków. U. uważa się za zawartą, gdy strony uzgodniły istotne postanowienia dot. m.in. takich jej elementów, jak czas trwania oraz sposób postępowania w sytuacji niewywiązania się przez jedną ze stron z przyjętych warunków. U. są klasyfikowane wg różnych kryteriów, rozróżniamy np.: u. jednostronnie zobowiązujące, czyli takie,
w których jedna strona ma prawa, druga zaś obowiązki (np. darowizny); u. dwustronnie zobowiązujące, gdy dla obu stron wynikają prawa i obowiązki (np. pożyczki); u. o przeniesienie praw (np. sprzedaż ratalna) i u. o korzystanie
z cudzego mienia (np. dzierżawa). Często też zawierane są 2 typy innych u.: 1) umowa o dzieło - jedna ze stron (przyjmujący zamówienie) zobowiązuje się do wykonania jakiegoś dzieła (np. usługi wymalowania mieszkania), a druga (zamawiający) do zapłaty wynagrodzenia z chwilą jego wykonania; 2) umowa
o pracę - najpowszechniejsza forma nawiązania stosunku pracy (jego podmiotami są pracownik i zakład pracy). Może ona być zawarta: a) na okres próbny; b) na czas wykonywania określonej pracy: c) na czas określony lub nieokreślony.
U. o pracę zawierana jest na piśmie i określa rodzaj pracy, termin jej rozpoczęcia oraz wynagrodzenie. U. o pracę regulują przepisy kodeksu pracy z 1974, znowelizowanego w 1996. Osobnym rodzajem
u. jest umowa międzynarodowa.