KWADOWIE

lud germański (zaliczany do Swebów), zamieszkujący w starożytności nad dolnym Menem. Kampania wojenna rzymskiego wodza Druzusa spowodowała, że w 9 p.n.e. germańscy Markomanowie i K. porzucili swe siedziby. K. przenieśli się na teren południowych Moraw i południowo-zachodniej Słowacji. W 19 n.e. upadło państwo Markomanów w Kotlinie Czeskiej, co spowodowało wzrost siły i znaczenia państwa K.(ich wodzem, za zgodą Rzymian, został Wanniusz). W 50 r. nastąpił atak wojsk germańskiego plemienia Hermundurów na państwo K., którzy zostali pokonani (ranny Wanniusz uciekł do Rzymian). W rozbiciu władztwa Wanniusza mieli znaczny udział Lugiowie (lud identyfikowany z ludnością kultury przeworskiej, zajmującej wówczas południową i środkową Polskę). W 92 r. n.e. K. wraz z Markomanami i sarmackimi Jazygami weszli w konflikt z Rzymianami, walki wybuchły ponownie nad środkowym Dunajem w 166 r. („wojny markomańskie”). Cesarzowi Markowi Aureliuszowi udało się ostatecznie pokonać Markomanów, K. i Jazygów w 180. Władztwo K. stało się od tej pory państwem klienckim cesarstwa rzymskiego. K. zaczęli atakować prowincje rzymskie w połowie IV w. 375 rzymski wódz Marcellin polecił zamordować nieposłusznego króla K. Gabinusa, co spowodowało ich najazd na Panonię. 31 grudnia 406 r. liczne plemiona barbarzyńskie, wśród których byli germańscy Wandalowie, Markomanowie, K. i sarmaccy Alanowie, przekroczyły dolny Ren i wkroczyły na teren rzymskiej prowincji Galia. Barbarzyńcy ci uciekali z terenów nad środkowym Dunajem przed nadciągającymi od wschodu Hunami. K. wraz z innymi plemionami przez 3 lata plądrowali Galię, po czym wdarli się do Hiszpanii. K. w 412 r. założyli własne państwo w hiszpańskiej Galicji (od tej pory występowali w źródłach pisanych pod nazwą Swebów), które w 419 zaatakowali Wandalowie. 429 król Wandalów pokonał w bitwie pod Meridą króla Swebów Gunteryka. Po opuszczeniu Hiszpanii przez Wandalów Swebom (K.) udało się do 447 opanować prawie cały Półwysep Iberyjski. Po wkroczeniu Wizygotów pod wodzą Teodoryka II w 456 władztwo Swebów upadło.