(geolog.) błędna teoria zakładająca, że wszystkie skały, także magmowe (granity, bazalty), mają pochodzenie osadowe i powstały w wodzie, która jest jedynym czynnikiem kształtującym pow. Ziemi; poglądy tego rodzaju są znane od starożytności (Tales z Miletu), jednak najbardziej rozpowszechniły się na przełomie XVIII i XIX w.; gł. teoretykiem n. był A.G. Werner; reakcją przeciw n. stała się hipoteza plutonizmu.
PLUTONIZM, GEOLOGIA