miasto u podnóża Lasu Turyńskiego w Niemczech, w kraju związkowym Turyngia; 51 tys. mieszk. (1990); przem. samochodowy (w NRD fabryka samochodów Wartburg, po zjednoczeniu zamieniona w montownię firmy Opel), maszynowy, elektrotechniczny, włókienniczy, drzewny, chemiczny, tytoniowy; ośr. turystyczny; miasto rodzinne J.S. Bacha; muzea J.S. Bacha i R. Wagnera; kościoły z XI-XIV w., ratusz (XVI-XVII w.); w pobliżu zamek Wartburg (XI-XVI w.).
- burszenszafty, stowarzyszenia studentów...
- WARTBURG, zamek we wsch. ( ),...
- PACHELBEL, Johann (1653-1706)