JAKUSZOWICE

wieś w woj. świętokrzyskim w pobliżu Kazimierzy Wielkiej; 210 mieszk. (2000); 1911 odkryto tu podczas wybierania piasku na głębokości 6 m szkieletowy pochówek młodego mężczyzny z koniem; zmarły był wyposażony w bogate dary grobowe, m. in. długi miecz w pochwie pokrytej złotą folią, magiczną zawieszkę (duży krążek bursztynu zdobiony almandynem osadzonym w złocie), fragmenty łuku pokrytego złotą folią oraz liczne ozdoby i części uprzęży, wykonane ze złota i srebra; pochówek jest datowany na lata 400-430 n.e. - był to zapewne miejscowy naczelnik plemienny, sprawujący władzę za zgodą Hunów. W ostatnich latach w J. odkryto dużą osadę kultury przeworskiej, funkcjonującą w okresie między II w. p.n.e. a 1. połową V w. n.e. (schyłkowa faza istnienia tej osady pokrywała się z okresem, na który datuje się opisany powyżej pochówek). Bogactwo mieszkańców tej osady (odkryto tu oprócz licznych ozdób również 110 denarów rzymskich) wynikało z prowadzenia przez jej mieszkańców intensywnej produkcji rzemieślniczej (obróbka metali kolorowych, w tym złotnictwo, garncarstwo, rogownictwo, bursztyniarstwo, tkactwo).