oddziaływanie gatunku ludzkiego, dążącego do zaspokojenia wszystkich swoich potrzeb, na środowisko przyrodnicze. Jego rezultatem są różnorodne przekształcenia środowiska, na ogół ocharakterze nieodwracalnym, np. powstawanie nowych form rzeźby terenu wwyniku działalności górniczej, zmiany warunków klimatycznych, stosunków wodnych, zanieczyszczenie wód ipowietrza, zamiana powierzchni leśnych na użytki rolne, zmiany wskładzie gatunkowym świata roślinnego izwierzęcego. Wobszarach onajsilniejszej a. (przemysłowych, silnie zurbanizowanych) krajobraz naturalny jest praktycznie całkowicie zmieniony. A. obejmuje zarówno działania świadome (np. osuszanie bagien, tępienie wilków), jak iskutki pośrednie, często odległe czasowo (np. wyginięcie dropi wPolsce wskutek zmniejszenia się powierzchni rozległych wilgotnych łąk, uruchamianie procesów erozyjnych wrezultacie wydeptywania nowych ścieżek na stromych stokach wgórach).
- czwartorzęd, młodszy zdwóch okresów...
- holocen, młodsza epoka czwartorzędu,...