duża porcja powietrza w troposferze orozmiarach poziomych setek itysięcy km, wktórej temperatura iwilgotność powietrza na tym samym poziomie są zbliżone wskutek długiego kontaktu zjednolitym podłożem (rozległymi częściami kontynentów albo oceanów); oddzielona jest od mas sąsiednich frontami atmosferycznymi; może przemieszczać się ze swego pierwotnego położenia nad inne obszary podlegając transformacji, czyli stopniowej zmianie swych cech przez wymianę ciepła iwilgoci zpodłożem; jako synonimu dla m.p. używa się często terminu "powietrze". Ze względu na miejsce powstania wyróżnia się m. p. arktycznego (PA), antarktycznego (PAA), polarnego (PP), zwrotnikowego (PZ) irównikowego (PR); ze względu na podłoże, nad którym powstały, wydziela się masy morskie ikontynentalne. WPolsce nie występują jedynie m.p. równikowego iantarktycznego; najczęstsze są masy polarno-morskie (PPm) tworzące się nad północnym Atlantykiem, które przynoszą wilgotne powietrze zopadami, wzimie dają ocieplenie iodwilż, latem ochłodzenie; niewiele rzadsze są masy polarno-kontynentalne (PPk) znad wschodniej Europy, suche imroźne zimą, suche iupalne latem; masy arktyczne napływają sporadycznie zbasenu M. Arktycznego wciągu całego roku (najczęściej na wiosnę) iprzynoszą wyraźne oziębienie, wiosną powodują niebezpieczne dla upraw przymrozki; najrzadziej występują wPolsce masy zwrotnikowe, mogą napływać wodmianie kontynentalnej (PZk) zrejonu Bliskiego Wschodu iPn. Afryki przynosząc powietrze suche igorące, albo morskiej (PZm) znad Atlantyku zkierunku pd.-zach. zpowietrzem ciepłym iwilgotnym (Rys. 40).
- POWIETRZA MASA, masa atmosferyczna
- powietrze, mieszanina gazów stanowiąca...
- wilgotność powietrza, zawartość pary wodnej...