najmłodsza epoka trzeciorzędu, bezpośrednio poprzedzająca czwartorzęd; czas trwania 5,5-2,5 mln lat temu. Wp. wyraźnie już zaznaczyło się ochłodzenie klimatu, apod koniec epoki istniały już rozległe czasze lodowe wokół bieguna północnego. Znaczne natężenie osiągnęły ruchy górotwórcze orogenezy alpejskiej, zwłaszcza wśrodkowej ipd.-wsch. Azji iw Ameryce. Na obszarze Polski nastąpiło zasadnicze wypiętrzenie Sudetów itrwały fałdowania wKarpatach, powstały główne rysy rzeźby pasa wyżyn. Wczęści niżowej istniała rozległa niecka, wktórej na dużą skalę rozwijała się sedymentacja iłów.
pliocen
Geografia