charakterystyka przebiegu temperatury wzależności od wysokości; ilościowo określana przez gradient stanu. Wzależności od relacji między gradientem stanu agradientem adiabatycznym ( gradientem suchoadiabatycznym dla powietrza nienasyconego parą wodną i gradientem wilgotnoadiabatycznym dla powietrza nasyconego) wyróżnia się trzy stany równowagi: 1) równowagę stałą, gdy gradient stanu jest mniejszy od adiabatycznego; wprzypadku przemieszczenia przy równowadze stałej porcji powietrza wgórę temperatura wtej porcji zmienia się zgodnie zgradientem adiabatycznym, powietrze to stanie się chłodniejsze icięższe od otoczenia, wystąpi zatem tendencja do powrotnego ruchu wdół (Rys. 66C); masę powietrza orównowadze stałej określa się jako stabilną; 2) równowagę obojętną, gdy gradient stanu jest równy adiabatycznemu, wtym przypadku zmiana wysokości pewnej porcji powietrza nie spowoduje różnic wjej temperaturze igęstości wstosunku do swego otoczenia (Rys. 66B); 3) równowagę chwiejną, gdy gradient stanu jest większy od adiabatycznego; podniesienie porcji powietrza spowoduje, że ochłodzi się ona wmniejszym stopniu niż jej otoczenie, stąd jako cieplejsza będzie wypychana dalej wgórę pod wpływem siły wyporu, ainicjalny ruch będzie coraz szybszy (Rys. 66A); masę powietrza orównowadze chwiejnej określa się jako chwiejną bądź niestabilną. Wstabilnej masie powietrza pionowa wymiana powietrza jest utrudniona, akonwekcja pojawiająca się np. wskutek insolacji jest blokowana inie dochodzi do utworzenia chmur kłębiastych, wmasie chwiejnej występuje silne mieszanie powietrza wpionie, akonwekcja jest wzmacniana iistnieje duże prawdopodobieństwo rozwoju chmur konwekcyjnych.
- równowaga termiczna powietrza, (stała, obojętna, chwiejna)...
- stabilność masy powietrza, stratyfikacja termiczna...
- chwiejność masy powietrza, stratyfikacja termiczna...