(1822-1904)
ros. kurator warsz. okręgu szkolnego (który obejmował całe Królestwo Pol.) w 1879-97. Wprowadził całkowitą rusyfikację szkolnictwa (po 1880 język ros. obowiązywał w szkołach wszystkich typów), wydalanie nieprawomyślnych nauczycieli i uczniów, szpiegowanie nauczycieli i młodzieży w szkole i poza nią. Ograniczał liczbę szkół, tępił kulturę pol.; okres jego rządów nazwano "nocą apuchtinowską".