opracowała i wdrożyła koalicja ugrupowań postsolidarnościowych AWS i UW w latach 1997-2000 w ramach gabinetu J. Buzka. Celem było zreformowanie państwa, jego modernizacja, dostosowanie do procesu integracji z UE, ograniczenie administracji centralnej, a zarazem podniesienie jej skuteczności. W ramach tych reform przeprowadzono: 1) zmiany administracyjne - decyzją sejmu, po długich przetargach, w kraju z 49 województw pozostało tylko 16. Jednocześnie wzrosły kompetencje wszystkich szczebli samorządów lokalnych, m.in. gmin, powiatów i województw. 2) zmiany w służbie zdrowia, które dotyczyły zarówno organizacji pracy, jak i źródeł i sposobu ich finansowania. W wyniku reformy wszyscy ubezpieczeni obywatele przekazują składkę na cel ubezp. zdrowotnego do kas chorych, z których finansowane są szeroko rozumiane świadczenia zdrowotne. 3) zmiany zasad ubezpieczeń społecznych zostały wprowadzone wobec koniecznej naprawy sytuacji w ZUS, który w dalszej perspektywie nie byłby w stanie udźwignąć ciężaru wypłat świadczeń emerytalnych. Powołano do życia Powszechne Fundusze Emerytalne, które działając na zasadach komercyjnych mają za zadanie takie inwestowanie składek emerytalnych, by w przyszłości obywatele mogli otrzymać godziwą emeryturę z zasobów zgromadzonego kapitału. 4) zmiany w systemie edukacji, których głównym założeniem jest modernizacja oświaty, konieczna wobec szybkich przemian cywilizacyjnych w Polsce na przełomie XX i XXI w. Reforma edukacji dotyczy zmian organizacyjnych (6-letnia szkoła podstawowa, 3-letnie gimnazjum i następnie liceum; studia kilkustopniowe: licencjat, magisterskie i doktoranckie), a także treści i metod nauczania. Cel dalekosiężny to z jednej strony podniesienie poziomu edukacji i zniwelowanie różnic występujących w oświacie na wsi i w mieście, a z drugiej podniesienie autorytetu spauperyzowanego zawodu nauczyciela. Wszystkie wymienione reformy wzbudzają wiele kontrowersji w opinii publicznej, szczegółowe rozwiązania wymagają poważnych korekt. Świadomość tych braków jest na tyle powszechna, że zgadza się z tym także rząd J. Buzka. Potknięcia w procesie wdrażania reform przyczyniły się do drastycznego spadku popularności koalicji AWS-UW i jej rozpadu. Niemniej konieczność ich przeprowadzenia nie jest kwestionowana nawet przez opozycję polit.
cztery wielkie reformy społeczne
Historia