(1578-1637)
król czes. (1617-37), węg. (1618-37), cesarz od 1619. Przeciwnik stanów czes. i obozu protestantów. Jego armia i armia Ligi Katolickiej pokonała w 1620 wojska czes. pod Białą Górą. W wyniku tej klęski doprowadził do złamania pozycji stanów czes. Odtąd tron czes. stał się dziedziczny. W 1635 zawarł pokój z elektorem saskim (tzw. accord praski), co doprowadziło do przejścia na stronę obozu cesarskiego większość niem. władców protestanckich.