(1741-90)
cesarz rzym.-niem. od 1765, syn Franciszka I i Marii Teresy, do śmierci matki (1780) współregent; przeprowadził reformy w duchu absolutyzmu oświeconego, m.in. w 1781 zniósł poddaństwo osobiste chłopów, ograniczył władzę sądową szlachty nad chłopami, przeprowadził silną centralizację władzy państwowej; podporządkował sobie Kościół ( józefinizm); opór szlachty doprowadził do rezygnacji z części reform jeszcze przed jego śmiercią.