właśc. Ustawa Rządowa uchwalona przez Sejm Wielki 3 V 1791 w obecności ok. 1/3 posłów. Utrzymywała uprzywilejowaną pozycję szlachty-posesjonatów, zwiększała uprawnienia mieszczan (nabywanie dóbr ziemskich, nietykalność osobistą, pełnienie urzędów państwowych, ograniczone przedstawicielstwo w sejmie). Znosiła dualizm Korony i Litwy. Wprowadzała trójpodział władzy z dominującą pozycją sejmu. Władzę ustawodawczą sprawował sejm, senat miał jedynie prawo weta zawieszającego. Sejm wybierano na kadencje dwuletnie. Władzę wykonawczą sprawował król oraz Straż Praw (król; następca tronu; 5 ministrów - skarbu, spraw zagr., spraw wewn., wojny i pieczęci; prymas). Ministrów powoływał król, ale ponosili oni odpowiedzialność przed sejmem. Ministrowie współpracowali ("znosili się") z 4 komisjami wybranymi przez sejm (policji, skarbu, edukacji nar. i wojska). Znoszono wolną elekcję, liberum veto i konfederację. Pozostawiano elekcję dynastii. Sądownictwo stanowe zostało zreorganizowane. Sądom miejskim podlegały wszystkie sprawy powstałe na terenie miast. Szlachta mogła zajmować się zajęciami miejskimi. Siły zbrojne miały służyć narodowi. Państwo pol. stało się monarchią konstytucyjną. Konstytucja została obalona przez przystąpienie króla do konfederacji targowickiej.
- KONSTYTUCJA 3 MAJA, uchwalona 1791 przez...
- konstytucja, pierwszy artykuł konstytucji,...
- konstytucja, 1. ustawa zasadnicza...