zamknięta grupa społeczeństwa feudalnego, której odrębność prawna kształtowała się od XIII w.; w dawnej Polsce wyróżnia się stany: rycerstwo (szlachta), duchowieństwo, mieszczaństwo i chłopi. Dwa pierwsze z wymienionych cieszyły się przywilejami nadanymi przez władców, w wypadku rycerstwa określanymi ogólnie prawem rycerskim. S. jako odrębne warstwy społeczeństwa rządziły się swoimi wewn. prawami i wykształcały instytucje samorządowe, m.in. w wyniku kolonizacji na prawie niem. ( kolonizacja w Polsce). Stany walczyły o udział w sprawowaniu władzy, zwł. uczestnictwo w obradach parlamentu. W poszczególnych państwach cel ten osiągnięto w zróżnicowany sposób - ograniczając bądź eliminując rolę stanów niższych na rzecz uprzywilejowanych. Przynależność do określonych stanów była dziedziczna, z wyjątkiem duchowieństwa. W zasadzie s. były grupami zamkniętymi, choć istniały możliwości legalnego przejścia do stanu wyższego np. szlacheckiego drogą nobilitacji lub kupna tytułu. Przynależność do stanu można było również utracić. Wraz z upowszechnianiem równości wobec prawa różnice stanowe traciły na znaczeniu.
stan
Historia