masowe przemieszczenia ludności plemiennej, na ogół tym mianem określa się przesunięcia na tereny cesarstwa rzym. oraz późniejszych państw wczesnośredniow. plemion germańskich, słow. oraz przybywających z głębi Azji w ciągu I tys. n.e.; IV-VII w. z powodu intensywności przemieszczeń określa się dobą wielkich w.l. zapoczątkowanych pojawieniem się azjatyckich ludów stepowych, w tym zwł. Hunów, które wędrowały ze wschodu na zachód. Spowodowało to z kolei ruszenie w drogę innych osiadłych w Europie ludów, w tym zwł. największych: Celtów, Germanów, Słowian. Skierowały się one na zachód i na południe. Tak zwana wielka w.l. zaczyna się w 375 r. po Chr., gdy Hunowie podbili państwo Ostrogotów nad Dnieprem, a Wizygoci weszli na teren Siedmiogrodu, Karpat i wtargnęli do wnętrza cesarstwa rzym. Już w 260 r. po Chr. załamały się granice cesarstwa pod naciskiem zach. plemion germańskich. Na wschodnich lub południowowschodnich przedpolach cesarstwa umocniły się plemiona Gotów, Gepidów itp. Potem pod naciskiem Hunów przekroczyły one granice cesarstwa i osiedliły się na terenach rzym. Najazd Hunów spowodował, że ok. 400 zaczęła się silna wędrówka na zachód wschodnich Germanów. W rezultacie Ostrogoci wtargnęli do Włoch, Wizygoci do Italii i Hiszpanii. Odejście legionów rzym. znad Renu (406) spowodowało, że granicę tej rzeki bez przeszkód przekroczyli Wandale, Burgundowie, Allemanowie. Już w III w. po Chr. Frankowie mogli przekroczyć Ren, a w V w. wtargnąć w głąb Galii. Anglowie i Sasowie zaczęli od V w. osiedlać się w Anglii. W V w. Longobardowie wkroczyli do Italii. Wielką w.l. zakończyły przesunięcia ludów germańskich. W sumie przyniosły one załamanie się cesarstwa rzym. na Zachodzie i narodziny państw germańskich, słowiańskich oraz muzułmańskich. Trwałe okazały się państwa Franków, Longobardów i Anglosasów. One dały pocz. średniow. historii Europy zach.
- WĘDRÓWKI LUDÓW, migracje ludności o...
- wędrówka, wybrać się na pieszą...
- lud, wywodzić się z ludu,...