wojna między Francją a Anglią w 1337-1453. Bezpośrednią przyczyną wybuchu w.s. był spór o tron franc. po wygaśnięciu Kapetyngów. Łamiąc dawną zasadę prawa franc., eliminującą dziedziczenie korony w linii żeńskiej, przyznano ją Walezjuszom, podczas gdy ówczesny król ang. Edward III był wnukiem Filipa IV Pięknego. Głębszych przyczyn w.s. należy upatrywać w dążeniu Francji do przejęcia wszystkich posiadłości królów ang. na kontynencie (gdzie występowali jako lennicy króla Francji) oraz do zajęcia atrakcyjnej gosp. Flandrii popieranej przez Anglików. Przerywane układami i rozejmami działania wojenne przebiegały na terytorium Francji; przez długi czas przewaga należała do Anglików. Gł. zwycięstwa odnieśli na morzu pod Sluis (1340) a na lądzie - pod Crcy (1346), pod Poitiers (1356), pod Azincourt (1415). Wreszcie w 1428-29 Anglicy przystąpili do oblężenia Orleanu, w którym schronił się Karol VII. Zwrotnym punktem w.s. było wystąpienie Joanny d'Arc, młodej kobiety z Lotaryngii, która oświadczając, że Bóg zlecił jej misję wyzwolenia kraju spod okupacji Anglików, porwała do walki ludność nękaną grabieżami wojennymi, a zwł. króla i żołnierzy. Pomimo spalenia Joanny na stosie przez Anglików w 1431 Francja zaczęła odnosić sukcesy. Ostatecznie wyparto Anglików z jej terytorium w 1453 W.s. odegrała istotną rolę w formowaniu się świadomości nar. Francuzów. Towarzyszyły jej epidemie ( czarna śmierć) i bunty społ. ( żakeria, powstanie Wata Tylera).
- STULETNIA WOJNA, konflikt zbrojny między...
- wojna Dwóch Róż, walki o tron w Anglii...
- Karol VII, (1403-61)