podstawowe narzędzie do prostych prac ziemnych (odspajanie gruntu, wykopy) oraz przemieszczania ładunków sypkich lub innych prac gospodarskich; zarówno w wersji podstawowej, jak i w odmianach cięższych (szpadle) składa się z płaskiej szufli nośnej, zakończonej ostrzem, i uchwytu (styliska); prymitywne łopaty z kości zwierząt i drewna stosowano od epoki kamiennej.
- łopata, chwycić za łopatę,...
- łopata, 1. „język”; 2.(...)
- idź się zakop i przynieś łopatę, ‘odejdź, odczep się...