pierwsze pokazy 1895/96 (pionierami bracia Skladanowsky i O. Mester), pierwsze osiągnięcia artystyczne to 1914 Student z Pragi S. Ryego i Wyspa świętych M. Reinhardta; niemal całkowite wstrzymanie importu filmów podczas I woj. świat. przyczyniło się do rozwoju produkcji rodzimej; 1917 utworzono wytwórnię Uniwersum Film Aktiengesellschaft (UFA, przekształcona w koncern o decydującej do 1945 roli dla rozwoju f.n.). Po 1918 specjalnością UFA były początkowo obrazy erotyczne (Prostytucja Oswalda, 1919); publiczność międzynar. zdobyły filmy hist. (niektóre z udziałem Poli Negri) E. Lubitscha, ale najwyższym osiągnięciem artyst. były dzieła związane z ekspresjonizmem (1919 Gabinet doktora Caligari R. Wienego, 1921 Zmęczona śmierć F. Langa, 1922 Nosferatu F.W. Murnaua); w opozycji do tego nurtu powstawały kameralne dramaty: 1921 Schody kuchenne L. Jessnera, 1924 Portier z hotelu Atlantic Murnaua - w pośredni sposób odzwierciedlające powojenną sytuację społ.-gosp. w Niemczech; 1924 (po ustabilizowaniu marki) koncerny amer. wykupiły kina niem. i zalały kraj filmami amer., UFA (mimo pomocy rządu) znalazła się na skraju bankructwa; swego rodzaju odpowiedzią była produkcja filmów wskrzeszających mitologię germańską (Nibelungi Langa); 1925 Zatracona uliczka G.W. Pabsta zapoczątkowała okres kina zaangażowania społ. (Neue Sachlichkeit), które tworzyli G. Lamprecht, P. Jutzi i in.; równocześnie rozwijał się silny ruch awangardowy (V. Eggeling, H. Richter, O. Fischinger, E. Metzner) ze standardowym dziełem, eksperymentalnym filmem dokumentalnym W. Ruttmanna Berlin. Symfonia wielkiego miasta (1929); jednym z ostatnich wielkich widowisk f. niemego było Metropolis Langa (1926); po 1929 wyjazd z Niemiec Lubitscha, Negri, Murnaua, Pommera i in. wydawał się klęską kina komercyjnego, ale film dźwiękowy (w Niemczech rozwinięto własny system udźwiękowienia - TOBIS), znakomity techn., okazał się atutem wytwórni UFA produkującej gł. wystawne adaptacje wiedeńskich operetek (często także w ang. i franc. wersji językowej) lub dramaty psych. (Błękitny anioł J. von Sternberga, 1930) i hist. (K. Bernhardt). W mniejszych wytwórniach pracowali G.W. Pabst (Opera za trzy grosze, 1931), F. Lang (M, 1931), L. Sagan (Dziewczęta w mundurkach, 1931), Oswald (Kapitan z Köpenick, 1931); związany z ruchem komunist. Dudow zrealizował f. o bezrobotnych (Kühle Wampe, 1932). Po 1933 opuścili kraj m.in. reżyserzy: J. von Sternberg, F. Lang, G.W. Pabst, R. Siodmak; aktorzy: P. Lorre, M. Dietrich, C. Veidt; w samych Niemczech charakter produkcji komercyjnej początkowo nie uległ zmianom (przem. filmowy znacjonalizowano 1942); próby stworzenia filmowej mitologii nazistowskiej nie przyniosły sukcesu u publiczności, mimo starań W. Krausa, E. Janningsa, H. George'a (Żyd Süss, 1940); niewątpliwie największym osiągnięciem artyst. III Rzeszy były pełnometrażowe filmy dokumentalne Leni Riefenstahl: Triumf woli (1935, monumentalna relacja ze zlotu hitler. w Norymberdze), Święto piękna i Święto narodów (dwuczęściowa impresja z Olimpiady w Berlinie, wirtuozerski popis świadomego i wszechstronnego wykorzystania ogromnych możliwości techn., jakie realizatorka otrzymała do dyspozycji); obawa przed siłą propagandową filmów Riefensthal sprawiła, że i reżyserka, i jej dzieła pozostają do dziś na indeksie na całym świecie. Pierwsze filmy powojenne powstały w strefach okupacyjnych: we wsch. (wytwórnia DEFA) Mordercy są wśród nas W. Staudtego (1946), w zach. - Morituri Braunera (1947), Berliner Ballade Stemmle'a (1948), Proces Pabsta (1948); kinematografia NRD nie miała poważniejszych osiągnięć w sztuce filmowej, początkowo podobnie w kinematografii RFN (dominowały sentymentalne, konwencjonalne dramaty, dzięki którym jednak wylansowano nowe gwiazdy: H. Buchholz, C. Jürgens, M. Schell, R. Schneider); 1962 grupa młodych niezależnych twórców z RFN, zaatakowała na festiwalu w Oberhausen "kino tatusiów", ich akcja doprowadziła do zał. szkoły film. i umożliwiła produkcję filmów ambitnych artystycznie, realizowanych m.in. przez J.-M. Strauba (prawdopodobnie najoryginalniejszego twórcę współcz. f.n.) i najbardziej znanych: V. Schlöndorffa, R.W. Fassbindera i W. Herzoga. Równolegle rozwijał się (gł. w Hamburgu i Kolonii) ruch awangardowy, najciekawsze eksperymenty prowadzili: Schroeter, von Praunheim, Nekes, Costard. Kolejne pokolenie reżyserów i aktorów niem. znacznie szybciej wchodziło już na arenę międzynarodową (W. Wenders, H. Schygulla, K.M. Brandauer).
FASSBINDER Rainer Werner, HERZOG, OPHÜLS, DAGOVER Lil, HELM, TROTTA, ENGEL Erich, EKHOF Hans Konrad Dieterich, PORTEN
- czeski film, a) ‘śmieszna, zabawna...
- ALICJA, Angielskie zdrobnienie...
- Enigma, niemiecka, mechaniczna...