początki to tradycja lud. Rusi Kijowskiej (pieśni, obrzędy, dumy), przekłady utworów rel. (po chrystianizacji 988) i kroniki; znane Słowo o wyprawie Igora i Powieść minionych lat Ukraińcy traktują jako wspólny dorobek lit. 3 narodów (rosyjskiego, ukraińskiego i białoruskiego); odrodzenie lit. przyniosła unia brzeska 1594: polemiki rel., działalność szkół brackich i Akad. Kijowskiej (zmierzających do reorientacji kulturowej ku Zachodowi), ożywienie twórczość poetyckiej o charakterze dydaktycznym, dramatopisarstwa (misteria), prozy kaznodziejskiej, później latopisarstwa kozackiego; nurt oświeceniowy przyniósł zainteresowanie problematyką narodową (ukazanie się anonimowej Istorii Russow), a romantyzm zapowiadała sentymentalna proza H. Kwitki-Osnowjanenki i J. Hrebinki; konspiracyjne Bractwo Cyryla i Metodego zaliczało do swego grona czołowego pisarza romantyzmu M. Kostomarowa, T. Szewczenkę i P. Kulisza, podejmujących wątki wolnościowe; rusyfikacja ziem ukr. włączonych do Rosji (zakaz używania j. ukraińskiego w szkołach 1863 i druku 1876) spowodowała grupowanie się twórców we Lwowie (już w latach 30. działała grupa lit. Ruska Trijcia), na Bukowinie i na emigracji; neoromantyzm, symbolizm i ekspresjonizm zaszczepiali: Łesia Ukrainka, A. Krymski, M. Kociubynśki, a szczególną rolę odegrał Iwan Franko, pisarz, tłumacz i publicysta, działający w Galicji; stowarzyszenie lwowskie Mołoda Muza nawiązało kontakty z młodopolskimi pisarzami, a rozkwit symbolizmu to twórczość P. Tyczyny i W. Kobylanskiego; mimo represji stalinowskich w latach 20. funkcjonowały organizacje lit. o różnych programach (Hart, Płuh, WAPLITE), zlikwidowane 1932; realizm socjalistyczny reprezentował O. Kornijczuk, ale l.u. rozwijała się i na emigracji, m.in. w Polsce (B. Antonycz, N. Liwicka-Chołodna); po II woj. świat. uznaniem cieszyła się proza O. Honczara, N. Rybaka, P. Zahrebelnego, a także poezja Bażana, Rylskiego i Tyczyny, po których pojawiło się pokolenie szestydesiatnyków (lata 60.), wykorzystujących nowe możliwości polit. (I. Dracz, R. Łubkiwskij, W. Drozd): rozpoczynają się kontakty z Zachodem, przekłady; nowe tendencje po 1991 (odzyskanie niepodległości) trudne są jeszcze do zdefiniowania, pojawiło się sporo utworów lit. o charakterze publicystycznym oraz naśladownictw zachodniej literatury masowej.
- UKRAIŃSKI JĘZYK, należy do grupy wsch.(...)
- NOWYCZENKO, Łeonid (ur. 1914)
- STUDYŃSKI, Kiryło (1868-1941)