Reklama

STYL NARODOWY

termin stosowany w krytyce i teorii sztuki na określenie poszukiwań formalnych mających na celu wyłonienie rodzimego stylu (zwł. w architekturze i rzemiośle artyst.), który identyfikowałby się z polskością i wywodził z dorobku przeszłości, tradycji ludowych, motywów prasłowiańskich; próby stworzenia s.n. podejmowano w Polsce gł. od lat 80. XIX w. do lat 20. XX w.; było to jednym z przejawów dążeń narodu pozbawionego samodzielnego bytu państwowego do samookreślenia, ale podobne poszukiwania własnego s.n. prowadzono w tym czasie także w innych krajach (w Norwegii, Rosji); m.in. podejmowano próby uczynienia s.n. stylu zakopiańskiego, czego podstawy teoretyczne dał S. Witkiewicz; do ok. 1910 w stylu zakopiańskim wznoszono na terenie całego kraju (m.in. w Warszawie, Lwowie, na Litwie) wille, gmachy użyteczności publicznej, nawet dworce, także z cegły i kamienia, z podhalańską ornamentyką. Jako s.n. widziano też "styl dworkowy", czego teoretyczną podbudowę stworzył Zygmunt Czartoryski (1896); dwór z okresu późnego baroku i klasycyzmu, z dachem łamanym, tzw. polskim, stał się wzorem dla wznoszonych w całym kraju willi, rezydencji, domów jednorodzinnych, gmachów urzędów, budynków garnizonowych (do ok. 1926). W sztukach dekoracyjnych pod pojęciem s.n. określano stylistyki wywodzące się z twórczości S. Wyspiańskiego, kręgu towarzystwa Pol. Sztuka Stosowana i Warsztatów Krakowskich, rozwijane w w-wskiej Szkole Sztuk Pięknych w latach 20.; był to styl oparty na polskiej, gł. góralskiej, sztuce ludowej, a jego przedstawicielami byli: Z. Stryjeńska, W. Jastrzębowski, W. Skoczylas i artyści ugrupowania Rytm.

Reklama

Podobne hasła:

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama