koalicja antyhitlerowska
poszerzająca się stale od pierwszych dni II woj. świat. grupa państw zagrożonych lub napadniętych przez Niemcy, Włochy bądź Japonię; powstała etapami, po przystąpieniu do wojny ZSRR i USA stała się Wielką Koalicją; 14 VIII 1941 rządy USA i W. Brytanii ogłosiły tzw. Kartę Atlantycką, zaaprobowaną następnie przez pozostałych sprzymierzeńców; I 1942 podpisano Deklarację Narodów Zjednoczonych, ustalającą kierunki akcji: najpierw przeciw hitlerowskiej Rzeszy (przy powstrzymywaniu ekspansji japońskiej); mocarstwa zachodnie wspomogły fronty radzieckie dostawami sprzętu i uzbrojenia w ramach akcji "lend lease"; sprawy prowadzenia wojny omawiano na kolejnych konferencjach przywódców; I 1943 w Casablance (anglo-amerykańska), gdzie przyjęto wymóg bezwarunkowej kapitulacji Niemiec, Włoch i Japonii, X 1943 w Moskwie (ministrowie spraw zagranicznych), XI 1943 w Teheranie (szefowie rządów wielkiej trójki oraz przedstawiciele sztabów generalnych), na której ustalono zasady współpracy w czasie wojny i po niej oraz utworzenie drugiego frontu w Europie (dla odciążenia frontu wsch.); II 1945 w Jałcie, podczas której de facto uzgodniono podział stref wpływów i zapowiedziano utworzenie ONZ; VI - VIII 1945 w Poczdamie, gdzie uregulowano liczne problemy dotyczące zakończenia wojny w Europie i na Dalekim Wschodzie (przystąpienie ZSRR do akcji przeciw Japonii); koalicja nie przetrwała okresu powojennego wskutek różnic interesów i postaw politycznych.
- WIELKA TRÓJKA, potoczna nazwa gł. mocarstw...
- Karta Atlantycka, deklaracja podpisana...
- DEKLARACJA NARODÓW ZJEDNOCZONYCH, Deklaracja Waszyngtońska...