stanowisko w teorii poznania i metodologii przypisujące istotną rolę w poznaniu umowom określającym dobór lub znaczenia wyrażeń językowych, także wyborowi aparatury pojęciowej. W wersji zwykłej k. reprezentował np. J.H. Poincaré, przyjmujący istnienie w nauce problemów, których nie można rozwiązać przez samo odwołanie się do doświadczenia, dopóki nie wprowadzi się pewnej konwencji (umowy), którą możemy dowolnie zmieniać otrzymując różne rozwiązania. W wersji skrajnej, jako k. radykalny, wystąpił w poglądach K. Ajdukiewicza, który głosił, że "nie tylko niektóre, ale wszystkie sądy, które przyjmujemy i które tworzą cały nasz obraz świata, nie są jeszcze jednoznacznie wyznaczone przez dane doświadczenia, lecz zależą od wyboru aparatury pojęciowej, przy pomocy której odwzorujemy dane doświadczenia".
- DĄMBSKA Izydora, (1904-83)