niemiecka grupa narodowościowa w Rosji, licząca obecnie ok. 500 tys. osób; osiedlona na Powołżu w latach 60. XVIII w. przez carycę Katarzynę II; podczas I woj. świat. przewidywana przez władze carskie do deportacji planowanej na 1917 (przeszkodziła temu rewolucja lutowa); 1941 (w trzecim miesiącu wojny z Rzeszą Niem.) dekretem Rady Najwyższej ZSRR deportowana do płn. Kazachstanu i na Syberię; 1973 władze sowieckie zezwoliły N.N. na powrót, dotąd jednak ich nie zrehabilitowano (jak pozostałe grupy narodowościowe); 2001 Kongres Niemców Rosyjskich wystąpił do Dumy z wnioskiem o rehabilitację.
NIEMCY NADWOŁŻAŃSCY
Nauki społeczne i humanistyka