Reklama

DEMETRIUSZ

także Dymitr (III/IV w.)

– podobnie jak w przypadku wielu świętych pochodzących z pierwszych wieków chrześcijaństwa, niewiele historycznie udokumentowanych świadectw i faktów zachowało się na jego temat do naszych czasów. Przypuszcza się, że jako diakon śmierć męczeńską poniósł na przełomie III i IV wieku (być może około 306 roku), w czasie prześladowania inspirowanego przez cesarza Maksymiana. Miejscem męczeństwa było Sirmium (dzisiejsza Sremska Mitrovica na terenie ob. Jugosławii). Święty ten czczony jest przede wszystkim i bardzo żywo na chrześcijańskim Wschodzie. Centralnym ośrodkiem kultu z czasem stała się Tesalonika (dzisiejsze Saloniki), stąd święty ten znany jest w hagiografii jako D. z Tesaloniki. W V wieku w Tesalonice Leoncjusz, namiestnik cesarski, zbudował ku czci świętego bazylikę, do której pielgrzymowano z okolicznych miast, a nawet innych krajów bałkańskich. Większość pochodzących z tej świątyni mozaik (VII w.) zachowała się do naszych czasów. Kult D. rozprzestrzenili także uczestnicy wypraw krzyżowych, którzy czcili go jako orędownika w walkach z niewiernymi. W ten sposób jego kult dotarł na Zachód. Dziś jego oznaki pozostały tylko na Wschodzie, zwłaszcza na terenach greckich. Czci się go tam 26 października; na Zachodzie zaś Martyrologium imię D. wymienia pod datą 9 kwietnia. Ślady głębokiego niegdyś kultu tego świętego spotykamy także w literaturze i ikonografii. Atrybutami świętego są najczęściej zbroja, lanca i miecz; przedstawiany jest zwykle w stroju oficera, natomiast w bazylice w Salonikach przedstawiony jest w szatach rzymskiego dostojnika. Do pierwotnych skąpych danych historycznych o świętym z czasem dołączano różne legendy, które mówią np., że był prokonsulem Achai. Historia jednak tych faktów nie potwierdza.23 Św. Demetriusz z Salonik, ikona z XIX w.

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama