(ok. 306-373)
– Doktor Kościoła, diakon; urodził się w Mezopotamii w mieście Nissibis między Eufratem i Tygrysem (ob. Nusaybin w Turcji); ważną rolę w jego formacji duchowej odegrał Jakub, biskup Nissibis, a być może także jego następca Wologeriusz, który wyświęcił E. na diakona (ok. 350). Już wtedy E. słynął jako wybitny kaznodzieja, zajadły wróg *arianizmu. Po zajęciu miasta przez Persów E. wyemigrował do Edessy, tam też został diakonem przy biskupie Barsesie; prowadził także chór katedralny. Kilkakrotnie udawał się na pustynię, aby się tam oddawać modłom i kontemplacji. Odwiedził Kapadocję, gdzie spotkał się ze św. ➞ Bazylim Wielkim, oraz Aleksandrię, gdzie odwiedził św. ➞ Atanazego. Zmarł w Edessie 9 czerwca i tam został pochowany, a jego grób stał się miejscem licznych pielgrzymek. Pozostawił po sobie św. E. wielką spuściznę pisarską: dzieła o treści egzegetycznej, mowy napisane w osobliwej metryce, duże zbiory hymnów (memre – przeznaczone do recytacji, oraz madrasze – śpiewy). Najcenniejszym dziełem są niewątpliwie Pieśni nisbijskie, epicki poemat opowiadający o zdobyciu Nissibis przez Persów. Święty był jednym z pierwszych krzewicieli kultu Maryjnego; w swych dziełach wypowiadał się o wielu zasadniczych kwestiach nurtujących ówczesny Kościół: o rzeczywistej obecności Chrystusa w Eucharystii, o Mszy św. jako ofierze, o modlitwie za zmarłych, postach, dziewictwie. Pisał pięknym, poetyckim językiem, co zdobyło mu wielką popularność; św. ➞ Hieronim (O sławnych mężach) pisze, iż spotkał kościoły, w których po fragmentach Pisma Św. obowiązkowo odczytywano fragmenty dzieł św. E. Czczono go głównie w Kościele Wschodnim, skąd jego kult przedostał się na Zachód i rozszerzył; w 1920 roku papież Benedykt XV ogłosił go Doktorem Kościoła i ustanowił jego święto na 18 czerwca; po reformie kalendarza z 1969 roku jest ono zgodne z przypuszczalnym dies natalis, tzn. 9 czerwca.31 Św. Efrem Syryjczyk, rycina z XIX w.