właśc. Maria Franciszka (1850-1917)
– jest pierwszą obywatelką Stanów Zjednoczonych wyniesioną na ołtarze. Często bywała określana jako patronka emigrantów, gdyż sama wiele lat spędziła na kontynencie amerykańskim jako dobrowolna emigrantka. Oficjalnie ten tytuł przyznał jej Pius XII w 1950 roku. Zasadę, w myśl której kształtowała swoje życie, streszczają słowa: „Swoją pracą uświęcać wszystko”. Urodziła się 15 lipca w S. Angelo Lodigiano we Włoszech. Pochodziła z ubogiej, wielodzietnej, wiejskiej rodziny, w której otrzymała wzory życia głęboko religijnego. Jako młoda dziewczyna pracowała w sierocińcu i jako nauczycielka w miejscowej szkole. Potem postanowiła całkowicie oddać się ewangelizacji. Wstąpiła najpierw (1874) do Sióstr Opatrzności, gdzie spędziła sześć lat, opiekując się sierotami. Założyciel zakonu, biskup Lodi, mianował ją przełożoną. Ponieważ od dawna już chciała zostać misjonarką – obrała sobie imiona Franciszka Ksawera, biorąc za patrona świętego o tych samych imionach – wielkiego misjonarza Azji. Razem ze swymi towarzyszkami założyła 14 listopada 1880 roku zgromadzenie zakonne sióstr Misjonarek Najświętszego Serca Jezusa, dla którego ułożyła regułę. Celem zgromadzenia miała być praca dla zbawienia dusz wśród wiernych i niewiernych. Początkowo F. przez kilka lat prowadziła dziełalność w rodzinnych okolicach, nadal jednak nie porzucała myśli o pracy misyjnej, zwłaszcza w Chinach. Stało się jednak inaczej. Na życzenie papieża Leona XIII w roku 1889 udała się do Stanów Zjednoczonych, gdzie miała się zająć zaniedbanymi religijnie włoskimi emigrantami. Pracę rozpoczęła w Nowym Jorku od organizacji sierocińca dla ubogich i tak narodziło się dzieło jej życia: odtąd przez 25 lat przemierzała kontynent amerykański zakładając szpitale i sierocińce. Sama jednocześnie pracowała jako służąca. Rozwijało się także jej zgromadzenie, znajdujące wciąż nowe ochotniczki do pracy misyjnej. W 1917 roku miało ono już 67 domów. Siostry zajmowały się przede wszystkim katechizacją oraz opieką nad chorymi i ubogimi. Placówki rozsiane były po całej Ameryce oraz w Europie. Zatwierdzenie papieskie siostry Misjonarki Najświętszego Serca otrzymały w 1907 roku. Zgromadzenie wzorowało się na duchowości ignacjańskiej. Sama jego założycielka swe życie duchowe koncentrowała na kulcie Serca Jezusowego. Wprawdzie podkreślała znaczenie Dekalogu w życiu człowieka, przestrzegała jednak przed wszelką przesadą w praktykach religijnych. F. zmarła 22 grudnia. Kanonizował ją papież Pius XII w 1946 roku. Kościół wspominał ją początkowo w dniu śmierci, a od 1969 – 13 listopada. Ciało spoczywa w domu generalnym sióstr w Nowym Jorku, niektóre części relikwii znajdują się jednak także w różnych innych kościołach – m.in. w Rzymie (relikwia głowy). W ikonografii F. przedstawiana jest najczęściej w stroju zakonnym, w scenach biograficznych lub z motywami symbolizującymi kult Serca Bożego. Wzorem stała się tu fotografia F. z roku 1914. Najbardziej znanym wizerunkiem jest rzeźba Enrico Tadoliniego w bazylice św. Piotra w Rzymie, umieszczona wśród wizerunków założycieli zakonów.64 Św. Franciszka Ksawera