Reklama

IWO Z CHARTRES

(ok. 1040-1116)

– pochodził z bogatej rodziny z okolic Beauvais, gdzie ukończył szkołę, następnie studiował w Paryżu siedem sztuk świeckich i filozofię. Jednak najważniejszym doświadczeniem był pobyt w benedyktyńskim opactwie Le Bec w Normandii. Sława wielkiego uczonego, bł. Lanfrancka, przyciągała tam najwybitniejsze umysły epoki. Współuczeń I., św. ➞ Anzelm, został następcą Lanfrancka – jako opat Le Bec, a później – na stolicy prymasowskiej w Canterbury. I., po otrzymaniu kanonii w Nesles w Pikardii, został powołany (ok. 1078) na prepozyturę u kanoników regularnych św. Augustyna w Beauvais. Młode opactwo stało się pod jego kierownictwem ośrodkiem o bar-dzo wysokim prestiżu naukowym i słynącym z dyscypliny. W 1090 roku, w miejsce deponowanego za symonię Gotfryda, został wybrany na biskupa Chartres. Król Filip I zaakceptował wybór, ale Gotfryd odwołał się do papieża. Aby wyjaśnić sytuację, I. pojechał do Rzymu. Bł. Urban II, kontynuujący reformy św. ➞ Grzegorza VII, w czym wspierała go grupa kanonistów, do jakiej zaliczał się I. – udzielił mu sakry biskupiej w Kapui. Cieszący się powszechnym poważaniem I. znalazł się w roku 1092 w sytuacji konfliktowej z królem Filipem, który odtrącił legalną małżonkę na rzecz Bertrandy di Montort. Protestujący przeciw temu I. został wtrącony do więzienia na ponad rok. W 1095 roku zwołany przez papieża synod w Piacenzy, mający spełnić rolę najwyższego trybunału chrześcijaństwa, rozpatrywał tę sprawę, ale decyzję odłożono do czasu wizyty Urbana II we Francji. Doszło do niej w tym samym roku, a na synodzie w Clermont (gdzie papież wezwał do pierwszej krucjaty) obłożono Filipa ekskomuniką. Dopiero w roku 1104, po przyrzeczeniu rozstania z nielegalną żoną, klątwa została zdjęta. W 1107 roku I. podejmował w Chartres papieża Paschalisa II, w zwołanym do Troyes synodzie jednak udziału nie wziął. Wiek i przeciążenie pracą nie pozwalały mu już na taką aktywność. Zmarł 23 grudnia 1116 roku. W diecezjach Chartres i Beauvais jego pamięć – natychmiast po śmierci – otoczono czcią. Kult ten zaaprobował w 1570 Pius V, ustanawiając św. I. współpatronem kongregacji kanoników regularnych laterańskich św. Augustyna. Pozostawiona przez św. I. bogata korespondencja porusza wiele charakterystycznych dla epoki problemów doktrynalnych, politycznych i obyczajowych; daje też wspaniały portret charakteru, najczystszych intencji i głębokiej religijności biskupa Chartres. Największą sławę zyskały jednak opracowane przez I. zbiory prawa kościelnego: Tripartita, Decretum, Panormia. Były przejrzystym i najpełniejszym wtedy wykładem prawa, od początku potwierdzającym swą praktyczną użyteczność. Rozróżnieniem między dwoma rodzajami inwestytur: kościelną (dotyczącą wyłącznie jurysdykcji duchownej) i świecką (dotyczącą jedynie dóbr doczesnych związanych z urzędami kościelnymi) – dokonanym przez św. I. – posłużył się papież Kalikst II, doprowadzając do zawarcia konkordatu (1122) w Wormacji z cesarzem Henrykiem V (przywrócony dzięki temu pokój pozwolił podjąć dzieło reformy w Kościele.). Jak wielki był zasięg renomy prawniczej św. I., świadczą też zachowane w bibliotekach kapitulnych Gniezna i Krakowa kopie Tripartity.

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama